Đồng hành siết chặt chuẩn an toàn số

Chủ động trang bị kiến thức để tránh rủi ro

Là người thường xuyên mua sắm online, chị Lê Hoài Thu (Hà Nội) cho biết, đã thay đổi hoàn toàn thói quen của mình trong thời gian đây. “Tôi dành thời gian đọc kỹ các thông tin về những hình thức lừa đảo online. Khi biết trước những kịch bản có thể gặp phải, tôi sẽ không bị bất ngờ và có cách xử lý phù hợp”, chị chia sẻ.

Khảo sát của một nền tảng nghiên cứu thị trường TMĐT mới đây cho thấy hơn 70% người mua online cho biết họ “chủ động kiểm tra thông tin kỹ hơn so với 1 - 2 năm trước, đặc biệt liên quan đến nguồn gốc sản phẩm, đánh giá của người dùng khác và chính sách đổi trả”.

Ông Nguyễn Minh Đức, chuyên gia an ninh mạng nhận định, các mô hình lừa đảo hiện nay tinh vi hơn rất nhiều. Việc người tiêu dùng nâng cao ý thức tự bảo vệ là bước tiến rất quan trọng, nhưng chưa đủ. Khả năng tự trang bị kiến thức của người tiêu dùng mới chính là “lớp tường lửa đầu tiên”. Tuy nhiên, cần phải được hỗ trợ bằng hệ thống công nghệ và quy chuẩn chặt chẽ từ phía sàn TMĐT.

Ông Lê Duy Long, chuyên gia vận hành TMĐT đánh giá, khi người tiêu dùng ngày càng cảnh giác, trách nhiệm của các sàn lại càng lớn hơn. Họ phải đi trước một bước trong việc phát hiện và ngăn chặn rủi ro. Nên có hệ thống sàng lọc chất lượng đầu vào chặt chẽ hơn, đồng thời tăng tần suất kiểm tra các gian hàng có dấu hiệu bất thường.

Hiện tại, một số sàn đang áp dụng công nghệ AI để tự động phân tích sản phẩm nghi vấn, xác minh độ trùng lặp hình ảnh, kiểm tra từ khóa, phân loại mức độ rủi ro của nhà bán hàng. Tuy nhiên, bài toán khó vẫn là “cuộc đua” giữa nền tảng và các thủ đoạn mới của đối tượng xấu. Điều quan trọng là sàn phải liên tục cập nhật hệ thống kiểm soát và đảm bảo người tiêu dùng luôn được cảnh báo sớm, ông Long chia sẻ thêm.

Nâng chất lượng dịch vụ, gia tăng dấu hiệu nhận diện

Ở góc độ doanh nghiệp, các nhà bán hàng chính hãng cũng chịu áp lực không nhỏ khi tình trạng mạo danh thương hiệu gia tăng. Nhiều doanh nghiệp cho biết việc hàng giả len lỏi khiến họ vừa mất doanh thu, vừa giảm uy tín với khách hàng.

Đại diện một thương hiệu mỹ phẩm Việt Nam chia sẻ, liên tục bị mạo danh trên nhiều nền tảng. Vì vậy, doanh nghiệp phải đầu tư mạnh hơn vào tem chống giả, mã QR, bộ nhận diện thương hiệu và truyền thông cho khách hàng cách nhận biết. Sự hợp tác giữa doanh nghiệp và sàn TMĐT là yếu tố then chốt. Nếu sàn kiểm soát tốt, doanh nghiệp minh bạch thông tin, người tiêu dùng được hướng dẫn đầy đủ thì vòng tròn tin cậy mới được khép kín.

Chuyên gia kinh tế số Trần Hữu Thắng cho rằng, TMĐT chỉ có thể phát triển bền vững khi các bên đều chủ động. Người tiêu dùng phải nâng cao nhận thức; doanh nghiệp phải đảm bảo minh bạch, chính hãng; còn sàn TMĐT phải liên tục cập nhật công nghệ để sàng lọc hành vi gian lận. Nhiều quốc gia đã áp dụng mô hình “chuẩn an toàn TMĐT” với bộ tiêu chí gồm xác minh đa lớp, hệ thống khiếu nại nhanh, báo cáo minh bạch gian hàng vi phạm. Việt Nam hoàn toàn có thể nghiên cứu áp dụng để nâng độ tin cậy của thị trường.

Với tốc độ tăng trưởng 20 - 25% mỗi năm, TMĐT đang trở thành trụ cột quan trọng của nền kinh tế số Việt Nam. Tuy nhiên, để duy trì đà tăng trưởng ấy, niềm tin của người tiêu dùng phải được đặt lên hàng đầu.

Trong “cuộc chiến” chống gian lận trực tuyến, mỗi cảnh báo, mỗi thông tin minh bạch, mỗi lớp kiểm tra chất lượng đều có giá trị. Người tiêu dùng chủ động hơn, doanh nghiệp chuyên nghiệp hơn, sàn TMĐT quyết liệt hơn, đó chính là tam giác tạo ra môi trường mua sắm an toàn, bền vững.

Nguồn: thoibaonganhang.vn